🎾 Bir Ünsüz Bir Ünlü Bir Ünsüzden Oluşan Heceler

Ocak 27, 2019. Ocak 27, 2019. ( hasan) Harf Ve Hece Bilgisi Konu Anlatımı 3. Sınıf Türkçe. Ağzımızdan çıkan sesler, yazıda harf adını verdiğimiz simgelerle gösterilir. Bir dildeki harflerin belirli bir kurala göre sıralanmasıyla oluşan bütünlüğe ALFABE (abece) denir. Türk alfabesinde 29 harf vardır. Bunların 8’ i 2. Bir ünsüz ve bir uzun ünlüyle kurulmuş heceler: bâ-de, sâ-de, bî-kes, sû-ret gibi. 3. Bir kısa ünlü ve bir ünsüzle kurulmuş heceler: er-kân, imkân, üş-tür gibi. 4. Bir uzun ünlü ve bir ünsüzle kurulmuş heceler: âb, âş-nâ, âf-tâb gibi. 5. Bir ünsüz, bir kısa ünlü ve bir ünsüzle kurulmuş heceler: İkiünsüz bir ünlüden oluşan kapalı(uzun) hece: gön-lüm, gön-der-mek kelimelerinde "gön" bu tür bir hecedir. - ile gösterilir; Bir ünlü , iki ünsüzden oluşan bir kapalı(uzun) ile bir açık(kısa) hece (bir buçuk): aşk, ilk kelimeleri bu tür bir hecedir. -. şeklinde gösterilir. (Bazı Türkçe kelimeler tek kapalı (uzun Göktürk alfabesi kaç harf diye soracak olanlar için 38 harften oluştuğunu söyleyebiliriz. 4 ünlü ve 34 ünsüzden oluşan bu alfabe sağdan sola doğru yazılır. İlk Türk alfabesi olarak kabul edilen Göktürk alfabesi 759-760 yılları arasında dikilen Orhun Yazıtlarında ortaya çıkmıştır. Heceen az bir ünlüden ya da bir ünlüyle birlikte söylenebilen bir veya birkaç ünsüzden meydana gelen ve sözcüğü oluşturan ses öbekleridir. HECE ÇEŞİTLERİ. Türkçe’de yapı bakımından altı çeşit hece vardır. 1) Bir ünlüden oluşan heceler, e-vin, i-ki. 2) Ünlü + ünsüzle kurulan heceler, ak-mak, ıs-sız. Türkçedekelime içinde iki ünlü arasındaki ünsüz, kendinden sonraki ünlüyle hece kurar: a-ra-ba, bi-çi-mi-ne, in-sa-nın, ka-ra-ca gibi Kelime içinde yan yana gelen iki ünsüzden ilki kendinden önceki ünlüyle, ikincisi kendinden sonraki ünlüyle hece kurar: al-dı, bir-lik, sev-mek gibi 3- Medli Hece (Bir Buçuk Hece): bazı heceler ilki kapalı ikincisi açık olmak üzere iki hece değerinde kabul edilirler. Bunlara medli hece denir. ( medli hece = - . ) Bunlar: a) Bir uzun ünlü ve bir ünsüzden oluşan heceler: âb, âl gibi b) Bir ünsüz, bir uzun ünlü ve ünsüzden oluşanlar: yâr, nâz, sûr, rîz gibi Birünsüz, bir ünlüden ibaret hece (KV) : bu, ya-pı Bir ünsüz, bir ünlü, bir ünsüzden oluşan hece (KVK) : taş, kaş, yüz-mek Bir ünlü, bir ünsüzden oluşan hece (VK) : ek, aş, at Bir ünlü iki ünsüzden oluşan hece (VKK) : ant, art, alp Bir ünsüz, bir ünlü ve iki ünsüzden oluşan hece (KVKK) : Türk, yurt, sarp Bu Kalınlık– incelik uyumuna göre değişen ünsüzlerin kullanımı, şu şekildedir: Göktürk alfabesinde ünsüzlerin kalınlık – incelik uyumu, günümüzdeki büyük ünlü uyumu ile bağlantılıdır. Eğer bir sözcüğün ilk hecesinde “kalın” bir ünlü var ise, yazıda o hecedeki ünsüzün “kalın” biçimi oaIjQQS. Hece Tablosu Ağzımızdan tek bir hareketle çıkan ses topluluğu hece olarak adlandırılmaktadır. Türkçe’ de hece harf sayılarına göre dört, yapılarına göre ise altı çeşide ayrılır. Bunlar; • Harf sayılarına göre heceler; a, al, bak, Türk gibi • Yapılarına göre heceler; o Bir ünlüden meydana gelenler a, e o Bir ünlü bir ünsüzden meydana gelenler al, el o Bir ünsüz bir ünlüden meydana gelenler ye, ki o Bir ünlü iki ünsüzden meydana gelenler üst, ilk o Bir ünsüz bir ünlü ve bir ünsüzden meydana gelenler baş, saç, kaş, kal o Bir ünsüz bir ünlü ve iki ünsüzden meydana gelenler dört, kalk, Türk Diğer bir tanımla hece; ses organlarının aynı doğrultudaki hareketleriyle ve bir nefes hamlesiyle çıkarılabilen ses ya da sesler zinciri olarak tanımlanmaktadır. Türkçe’ de her hecede yalnızca bir ünlü bulunabilmekte ve bu ünlüler tek başlarına ya da ünsüzlerle birleşerek hece oluşturmaktadır. Ünsüzler de ise hece oluşturulabilmesi için mutlaka bir ünlüye ihtiyaç vardır. Bu duruma göre kelimelerdeki hece sayısı ve ünlü sayısı birbirine eşit olmaktadır. Tek başlarına herhangi bir anlam ifade etmeyen heceler ise bazı durumlarda tek başlarına kelime olarak kullanılabilmektedir. Ancak bu kelimeler bir anlam taşımaktadır. Örneğin; kal, çal, baş, kol gibi kelimeler tek başlarına kullanılabilmektedir. Bir kelimenin hecelerine ayrılması durumunda akıcı bir şekilde okunabilmesi söz konusu ise bu kelime hecelerine doğru ayrılmış demektir. Hece söylenmesi sırasında zorlanma oluyorsa bu durumda da doğru ayrılmamış demektir. Satır sonuna sığmayan kelimeler, hecelere ayrılacakları zaman satır sonunda tek başına ayrılamamaktadır. Kelimelerin gelişigüzel ve rastgele ayrılması doğru bir şey değildir. Bir hecenin sesli harfle bitmesi açık, sessiz harfle bitmesi de kapalı hece olarak adlandırılmaktadır. Hece tablosu ne işe yarar? Okula yeni başlamış öğrencilere okuma yazma öğretilmesi sırasında hecelerden yardım alınmakta, kelimeler hecelerin birleştirilmesi ya da kelimelerin hecelenmesi ise okuma öğretilmektedir. Bu durumda ise hece tablosu yardımcı bir unsur olarak oldukça faydalı olmaktadır. Bu tablonun kullanımı ve hazırlanması oldukça kolaydır. Bir tarafta ünlüler diğer tarafta ünsüzlerin yer aldığı bir tablo düşünün. Bu tabloda harflerin kesişmesiyle meydana gelen kutucuklara oluşan heceler yazılır. Böylece öğrenciler harfleri birleştirerek heceleri oluşturmakta ve doğru sesleri çıkarabilmektedir. Okuma öğrenme konusunda ilk adım olan bu aşamalarda bu yöntem oldukça faydalı olmaktadır. Okuma yazma öğrenmede zorluk yaşayanlara faydalı olabilecek çalışmalar • Öğrenciler gözlemlenerek unutulan seslerden başlanıp tekrar seslerin kavratılması • Hece tablosu da kullanılarak hece ve kelimeler oluşturularak okuma çalışmalarının yapılması • Öğrenilen kelimelerin kullanılarak bir metin oluşturmasının istenmesi • Ders sonrasında özel çalışmalar yapılması • Tekerlemeler dağıtarak okunması • Tekerlemeler içinde hecelerin bulunmasının istenmesi • Bir hecenin gün içerisinde değişik saatlerde okutup yazılması. Bu çalışmayı günde 3 kez tekrar ederek daha kalıcı olması sağlanabilir. • Okuma zorluğu çeken öğrenciler için gün içinde diğer öğrencilere okuma yaptırılırken bu öğrencilerle özel çalışmalar yapılması • Yine zorluk çeken öğrenciler için serbest etkinlik derslerinde bu öğrencilerle özel çalışmalar yapılması • Seviyelerine uygun ev ödevlerinin verilmesi ve ödevlerin az olması • Harflerin verilmesi için uygun bir plan yapılması ve öğrencinin durumuna göre uzun zamana yayılması • Eğer öğrenci sesleri tanıyor ancak birleştiremiyorsa bu durumda hece tablosu oldukça yardımcı olmaktadır. Hece tablosunun önce normal verilmesi ve sonra karıştırılarak verilip okutulması ile öğrenciler okuma konusunda daha başarılı olabilmektedir. • Başarılı öğrencilerin ders ve teneffüslerde arkadaşlarını çalıştırmasının istenmesi • Öğretmen arkadaşlarınızdan öğrencinizi okutmasını isteyebilirsiniz. Bazen sizin göremediğiniz bir durumu onlar fark edebilmektedir. Eğer yalnızsanız bu durumda her sabah 10- 20 dakika bu öğrencilerle özel olarak çalışabilirsiniz. • Her gün bir hece ile çalışılması, adının nasıl yazılacağının öğretilmesi • Seslerin baştan alınması • Hecelerin renkli kalemlerle kağıda yazılarak kesip birleştirilmesi • Söylediğiniz hecelerin bulunarak gösterilmesi ve tahtaya yazılması Okuldaki eğitim dönemleri Hece Dönemi Bu dönem sekiz sesli harfin çözümlenmesi ile başlamaktadır. Verilen cümlelerde sesli harflerin tek tek hece olarak ortaya çıkması beklenmektedir. Örnek; A-li, a-dam, o-kul gibi. Harflerin kopya edilmesinde sesli harflerin unutulması, kelimelerin bitiştirilmesi gibi durumlar çocuğun dilin hece yapısına ait olan tasavvurlarının açık- seçik olmamasından kaynaklanmaktadır. Çözümlemesi yapılan kelimeler ile elde edilen ses ve hecelerden yeni kelimelerin türetilmesi gerekir. Bunun için farklı çalışmalar yapılabilir. Elde edilen yeni kelimelerin cümlelerde kullanılması ile de daha iyi kavranması sağlanacaktır. Birbirini bütünleyecek 3- 4 cümleyle oluşturulacak küçük metinlerin okutulması ve yazdırılması etkinliği de yararlı olacaktır. Harf Dönemi Seslerin analiz edilmesi için yapılan çalışmalarda benzer harflerin neden birbirinden farklı olduğunun öğretilmesi gerekir. Benzer harflerin birbirileriyle kıyaslanabileceği alıştırmaların harf dizileri şeklinde yapılması ve bu sırada açıklamalarda bulunulması oldukça faydalı olacaktır. Çocuklarda hece kavramı gelişmemesinin nedenlerinden biri de sesli ve sessiz harfler arasındaki ilişkiyi kavrayamamasıdır. Sessiz harflerin vurgusuz olması ve çocukların dikkatini daha az çekmesi nedeniyle öğretmenlerin hece derslerindeki çalışmalarında heceleri doğru şekilde telaffuz etmeye önem vermesi ve pekiştirici çalışmaları sık sık yapmaya gayret etmesi gerekmektedir. Hece döneminde sekiz sesli harfin tek tek ortaya çıkarılması gerekmektedir. Yapılan çalışmalarla sesli harfler hece döneminde çocuklara doğal olarak kazandırılmaktadır. Bu dönemin ardından çocuklara sessiz harfler ve ayrımları öğretilmektedir. Eklenme Tarihi 15 Aralık 2016 Ses İnsanlar duygu ve düşüncelerini dil aracılığıyla aktarırlar. Dil sözcüklerden oluşur. Sözcükler seslerden oluşan anlamlı bütünlerdir. Ses, dilin söylenen ve duyulan en küçük parçasıdır. Harfler, sesleri yazıda gösteren işaretlerdir. Dilimizde sesler ünlü ve ünsüz olmak üzere ikiye ayrılır. Ünlüler Sesliler Ses yolunda herhangi bir engele çarpmadan çikan seslere ünlü denir. Dilimizde sekiz ünlü harf vardır a, e, ı, i, o, ö, u, ü. Ünlü harflerin her birinin üç özelliği vardır. Aşağıdaki tabloda ünlüler bu özelliklerine göre gruplandırılmıştır Düz Yuvarlak GENİŞ DAR GENİŞ DAR KALIN a ı o u İNCE e i ö ü Büyük Ünlü Uyumu Bu uyuma kalınlık-incelik uyumu da denir. Bir sözcüğün ilk hecesinde kalın bir ünlü a, ı, o, u bulunuyorsa diğer hecelerdeki ünlüler de kalın; ince bir ünlü e, i, ö, ü bulunuyorsa diğer hecelerdeki ünlüler de ince olur. çalışmak, okullarımız, etkisiz, öğrenciler Yukarıdaki örneklerde sözcükler, kalınlık-incelik bakımından uyumlu olduklarından büyük ünlü uyumuna uymaktadır. Örnek Soru – 1 Aşağıdaki sözcüklerden hangisi büyük ünlü uyumuna uymaz? A sınırlı B görgülü C bakımsız D meraklı Yanıt D Örnek Soru – 2 Aşağıdaki kelimelerin hangisinde büyük sesli uyumu aranır? A Kütüphane B Söz C Öğrenci D Televizyon 1991-KLJ Yanıt C Aşağıdaki ekler tek biçimli olduğu için büyük ünlü uyumuna uymaz -yor ==> geliyor -ken ==> koşarken -leyin ==> akşamleyin -ımtırak ==> ekşimtırak -ki ==> bununki -daş ==> meslektaş Küçük Ünlü Uyumu Bu uyuma düzlük-yuvarlaklık uyumu da denir. Küçük ünlü uyumunda iki kural vardır a. Bir sözcüğün ilk hecesinde düz ünlü a, e, ı, i varsa onu takip eden hecelerde düz ünlüler bulunur kitaplık, erdemli b. Bir sözcüğün ilk hecesinde yuvarlak ünlü o, ö, u, ü varsa bu heceyi izleyen ilk hecede düz-geniş ünlü a, e veya dar-yuvarlak ünlü u, ü bulunur okumaktan, örnekler, umutlar Uyarı Küçük ünlü uyumunda hece takibi vardır. Yani birinci heceyle ikinci, ikinci heceyle de üçüncü hecenin uyumlu olması gerekir gözlerimiz, gördükleri, öğrenci Ünlü uyumlarının aranmadığı sözcükler Tek heceli sözcük ev, sert, ilk Birleşik sözcükler birkaç, Karagöz, ilkokul Yabancı sözcükler medya, kaset, şeffaf Örnek Soru – 3 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük küçük ünlü uyumuna uymamaktadır? A Soğanı iyice kavur. B Dergileri rafa diziver. C Artık bu masal kabak tadı verdi. D Gölün suyu çekildi. Yanıt A Ünsüzler Sessizler Ses yolunda bir engele çarparak çıkan seslere ünsüz denir. Dilimizde yirmi bir ünsüz vardır b, c, ç, d, f, g, ğ, h, j, k, I, m, n, p, r, s, ş, t, v, y, z. Ses tellerinin titreşmesiyle oluşan ünsüzlere yumuşak ünsüzler adı verilir b, c, d, g, ğ, j, I, m, n, r, v, y, z. Ses telleri titreşmeden oluşan ünsüzlere sert ünsüzler adı verilir ç, f, h, k, p, s, ş, t. Türkçede Hece Çeşitleri Bir solukta çıkarılan ses ya da ses birliğine hece denir. Hece sayısını ünlüler belirler. Bir sözcükte kaç tane ünlü varsa o kadar hece vardır. Örneğin, “bek-let-ti” sözcüğünde üç ünlü bulunduğundan bu sözcük üç hecelidir. Dilimizde altı çeşit hece vardır 1. Bir ünlüden oluşan heceler o, a 2. Bir ünsüz, bir ünlüden oluşan heceler su, bu, ne 3. Bir ünlü, bir ünsüzden oluşan heceler ev, at, ol, es 4. Bir ünlü, iki ünsüzden oluşan heceler üst, art, ilk 5. Bir ünsüz, bir ünlü ve bir ünsüzden oluşan heceler bak, yer, yat 6. Bir ünsüz, bir ünlü ve iki ünsüzden oluşan heceler Türk, dert, kırk SES OLAYLARI Ünsüz Yumuşaması Türkçe sözcüklerin sonunda “b, c, d, g” yumuşak ünsüzleri bulunmaz; bunların yerine “p, ç, t, k” sert ünsüzleri bulunur, “p, ç, t, k” ile biten bir sözcüğe ünlü ile başlayan bir ek getirildiğinde “p>b’ye, ç>c’ye, t>d’ye, k>g, ğ’ye” dönüşür. Bu ses olayına ünsüz yumuşaması denir. çorap-ı > çorabı kaşık-ı > kaşığı renk-i > rengi kurt-u > kurdu amaç-ı > amacı Uyarı Özel adlarda, çoğu tek heceli sözcüklerde ve yabancı sözcüklerde ünsüz yumuşaması olmaz. Zonguldak’a Burak’ı kat-ı>katı çöp-ü>çöpü jilet-i>jileti hukuk-u> hukukupo Örnek Soru – 4 Aşağıdaki kelimelerden hangisine sesliyle başlayan bir ek getirildiğinde yumuşama görülmez? A Kırbaç B Yatak C Devlet D Kebap 1993-DPY Yanıt D Ünsüz Benzeşmesi Sertleşme Türkçede sert ünsüzlerle p, ç, t, k, s, ş, f, h biten sözcüklere “c, d, g” ünsüzleri ile başlayan bir ek getirildiğinde ekteki “c, d, g” ünsüzleri “ç, t, k”ye dönüşür. Bu duruma ünsüz sertleşmesi ya da ünsüz benzeşmesi denir. sınıf – ça ==> sınıfça, git – di ==> gitti, Türk – çe ==> Türkçe, ağaç – da ==> ağaçta, savaş – çı ==> savaşçı, sabah – dan ==> sabahtan, matkap – dan ==> matkaptan * Rakamlara ek getirilirken de sert ünsüz uyumu kuralına uyulur. 1973′de değil, 1973′te olmalı. Çünkü 3üç ç ile bittiğinden d ile başlayan ek t ile başlamalı. Saat 5′de değil 5′ te, 1994′de değil 1994′te Örnek Soru – 5 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sert ünsüz benzeşmesine örnek vardır? A Bu sokağın yolları çok bozuk. B Baskın basanındır, derler. C Kapalı yollar bir bir açılıyor. D Her söze hemen inanır. 1993-DPY Yanıt B Kaynaştırma Koruyucu Ünsüzleri Türkçe sözcüklerde iki ünlü yan yana bulunmaz. Ünlü ile biten bir sözcüğe, ünlü ile başlayan ekler gelecek olursa bu iki ünlü arasına “y-ş-s-n” ünsüzlerinden biri girer. masa-s-ı masa-y-ı bahçe-s-i bahçe-y-i iki-ş-er altı-ş-ar Uyarı Kaynaştırma ünsüzleri sözcüğün kökünde aranmaz. kayık, kaşık Bu sözcüklerdeki altı çizili ünsüzler kaynaştırma değildir. Örnek Soru – 6 Aşağıdaki sözcüklerden hangisinde kaynaştırma ünsüzü yoktur? A Yirmişer B Kapıya C Halısı D Düğünün Yanıt D Ulama Ulama, ünsüzle biten bir sözcükten sonra ünlüyle başlayan bir sözcük geldiğinde, önceki sözcüğün son ünsüzünün sonrakinin başına eklenerek okunmasıdır. sabah oldu açık alan Onlar ile korularda el ele tutuşun. Uyarı Aralarında noktalama işareti bulunan sözcükler arasında ulama olmaz. “Kardeşim, eve geldi.” Bu cümlede belirlenen yerde ulama yoktur. Örnek Soru – 7 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ulama yoktur? A Sultan Murat eydür, gelsün göreyim. B Nice kahramandır ben de bileyim. C Vezirlik isterse üç tuğ vereyim. D Yiğitlere serdar oldu Genç Osman. 1993 DPY Yanıt B Ünlü Daralması Şimdiki zaman eki “-yor”daki “y” sesi kendinden önce gelen geniş ünlüleri a, e daraltıp “ı, i, u, ü”ye dönüştürür. ara – yor > arıyor temizle – yor > temizliyor görme – yor > görmüyor unutma – yor > unutmuyor de – yor > diyor * Kimi zaman kaynaştırma harfi “y”nin de böyle bir daralmaya yol açtığı görülür. ye – y – ecek > yiyecek de – y – e > diye Ünlü Hece Düşmesi İkinci hecelerinde dar ünlü ı, i, u, ü bulunan sözcüklere, ünlü ile başlayan ekler getirildiğinde ikinci hecedeki dar ünlü düşer. Bu kurala ünlü düşmesi veya hece düşmesi denir. alın -ı > alnı nabız -ı > nabzı nesil – i > nesli sabır – im > sabrım oğul – u > oğlu kayın-ı > kaynı devir – im > devrim ayır – ıl > ayrıl ileri – le > ilerle sıyır – ık > sıyrık * Birleşik sözcük yapılırken de hece düşmesi olabilir kayıp olmak > kaybolmak sabır etmek > sabretmek devir etmek > devretmek Ünsüz Düşmesi Sonunda “k” sesi olan sözcükler küçültme ekleri “-cık, -cik, -cek, -cak” ve “-I” yapım ekini aldığında, sözcüğün sonundaki “k” sesi düşer. minik-cik > minicik ufak-cık > ufacık alçak-l >alçal- küçük-l- >küçül- Örnek Soru – 8 Aşağıdaki kelimelerin hangisinde sessiz düşmesi yoktur? A Küçücük B Büyücek C Ufacık D Kısacık 1993 DPY Yanıt D Örnek Soru – 9 Aşağıdaki kelimelerin hangisinde ses düşmesi vardır? A Biricik B Ufacık C Azıcık D İncecik 1994 EML Yanıt B Ünlü Türemesi Küçültme eki “-cık, -cik” bazı sözcüklere eklenirken bu ekten önce bir ünlünün türediği görülür. bir-cik > bir-i-cik, dar-cık > dar-a-cık az-cık > az-ı-cık genç-cik > genc-e-cik Ünsüz Türemesi Dilimize giren bazı yabancı sözcükler “etmek, olmak” fiilleriyle birleşik fiil oluşturduklarında ya da ünlü ile başlayan bir ek aldıklarında, bu sözcüklerin asıl biçimlerinde olan ikinci ünsüz ortaya çıkar. his et- > hisset- hal et- > hallet- ret et- > reddet- af ol- > affol- af-ı > affı hak-ım > hakkım zan-ım > zannım Sözcük Vurgusu Sözcükte bir hecenin diğerlerine göre daha baskın okunmasıdır. Türkçe sözcüklerde vurgu genelde son hecededir çilek, sağlık, okul, kitap Ekler vurguyu üzerlerine alır çiçekler, kitapçı, arkadaşım Olumsuzluk eki -ma, -me vurguyu kendinden önceki hecede bırakır bekletme, başlama, anlamıyor Yer adlarında vurgu ilk hecede veya orta hecede olabilir Aydın, Ordu, Erzurum; İstanbul, Edirne, Denizli Pekiştirilmiş sözcüklerde ve ünlemlerde vurgu ilk hecededir masmavi, sımsıcak, tertemiz Örnek Soru – 10 Aşağıdaki sözcüklerin hangisinde vurgu son hecededir? A Gitmiyor B Ağaçlar C Ankara D Yemyeşil Yanıt B Türkçe Sözcüklerin Bazı Özellikleri Türkçe sözcüklerde iki ünlü yan yana bulunmaz kanaat, şiir, saat Türkçe sözcüklerde bir kökte aynı iki ünsüz yan yana bulunmaz dikkat, millet Türkçe sözcükler iki ünsüzle başlamaz krem, priz, tren, pratik Sayfayı Paylaş Kelimeleri oluşturan, en küçük birimi harf olan ve ses organlarının tek hareketiyle sarf edilebilen ses her hecede yalnızca bir ünlü bulunabilir ve her ünlü tek başına veya ünsüzlerle birleşerek hece oluşturur. Ünsüzler ise hece oluşturmak için mutlaka bir ünlüye ihtiyaç duyar. Buna göre kelimedeki hece sayısı ile ünlü sayısı kelimelerde hecelerin başında iki ünsüz bulunmaz, yabancı kökenli kelimelerde bulunan kelime başı çift ünsüzlerden bir kısmı yazıda korunmakla birlikte söyleyişte aralarına dar bir ünlü alırlar spor [sipor], tren [tiren], grup [gurup], psikoloji [pisikoloji] kökenli kelimelerde söz başı çift ünsüzlerin bir kısmı yazıda ve söyleyişte başlarına bir ünlü alır istatistik, ıspanak, istasyon, uskumru gibi. Türkçe kelimelerde hece sonunda ancak belli ünsüz çiftleri bulunabilir. Kopyalanmış kelimelerde Türkçenin yapısına uymayan hece sonu ünsüz çiftlerinin arasında da dar bir ünlü türer ilim, akıl, fikir, kendilerini izleyen ünlülerle birleşerek hece oluştururlar. Bu nedenle, ünsüzle biten kelimeye ünlüyle başlayan ek geldiğinde heceler değişir. Söz gelişi, güzel şeklinde hecelenen güzel kelimesine {+i} eki gelince kelime gü-ze-li şeklinde hecelenir. Çok heceli kelimelerde kelime içinde iki ünsüzün yan yana gelmesi durumunda ünsüzlerden ilki önceki heceye, ikincisi sonraki heceye bağlanarak hecelenir bit-ki, öğ-ren-ci, hece türleriTürkçe bir hecede biri ünlü olmak üzere en fazla dört sesbirim bulunabilir. Türkçede hece oluşturan seslerin sayısı ve bu seslerin sıralanışına göre altı çeşit hece vardır. Türkçe kelimelerdeki bütün heceler bu çeşitlerden birine uyar kısaltmalarda V ünlüyü, C ünsüzü göstermektedir1. Bir ünlüden oluşan heceler V a- ta, o-rı, o-yun, u-zak, ö-de-mek Bir ünlü,bir ünsüzden oluşan heceler VC ev, as-kı, or-ta, ül-ke3. Bir ünlü, iki ünsüzden oluşan heceler VCC ilk. üst, alt4. Bir ünsüz, bir ünlüden oluşan heceler CV as-ma, an-ne, bil-gi5. Bir ünsüz, bir ünlü, bir ünsüzden oluşan heceler CVC bir-lik, Bir ünsüz, bir ünlü, iki ünsüzden oluşan heceler CVCC Türk, kart, yo-ğurt, sarp, hece türlerinden V, VC, VCC kelimenin sadece ilk hecesinde; diğer hece türleri ise, kelimenin her yerinde bulunabilir. Türkçede en yaygın hece türleri CV ve CVC kuruluşunda olanlardır. Yabancı kökenli kelimelerde başka hece türlerine de rastlanır CCVCCC sfenks, CCCVC stres, CCVC kral, tren, CVCCC kontr, CCV gri. Ancak bu heceler söyleyişte kısmen Türkçenin kurallarına uyar ve birden fazla hece haline gelirler [kontur], [kıral], [gıri].Sözlükte “hece” ne demek?1. Bir solukta çıkarılan ses ya da ses birliği, içinde kullanımıOkumak sözünde üç hece kelimesinin ingilizcesiadj. syllabicn. syllableKöken Arapça Hece TDK, Türk Dil Kurumu isim, dil bilgisi Arapçahic¥¢ 1 . Bir solukta çıkarılan ses veya ses birliği, seslem "Okumak sözünde üç hece vardır."- . 2 . edebiyat Hece ölçüsü "Oyunlar aruz ve hece olmak üzere iki kesime ayrılmıştı."- M. Sözlerhece ölçüsü hece taşı hece vezni hece yutumu açık hece kapalı hece orta hece düşmesi uzun hece vurgulu hece vurgusuz hece X-Sözlük Konusu ne demek anlamı tanımı. Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer! Mavi PeriZiyaretçi 11 Haziran 2012 Mesaj 2 Hece Bir ya da birkaç sesten ünlü ve ünsüz oluşan ve bir solukta çıkarılan ses öbeği. Türkçede her hecede yalnız bir ünlü, yerine göre bir ya da birkaç ünsüz vardır. Bir hece içinde en az bir, en çok da dört harf bulunur. Heceler başlıca altı grupta toplanabilir. 1 Bir ünlüden oluşan hece. 2 Bir ünlü, bir ünsüzden oluşan hece. 3 Bir ünsüz, bir ünlüden oluşan hece. 4 Bir ünsüz, bir ünlü ve bir ünsüzden oluşan hece. 5 Bir ünlü, iki ünsüzden oluşan hece. 6 Bir ünsüz, bir ünlü ve iki ünsüzden oluşan hece. Türkçede iki ünsüzle başlayan ve içinde hiç ünlü bulunmayan hece yoktur. Arapça ve Farsça gibi kimi dillerde hecelerin ses değeri ayrıdır. Türkçede bütün heceler aynı & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi

bir ünsüz bir ünlü bir ünsüzden oluşan heceler